Academiegebouw

Home » Het Gilde » Luidplekken » Academiegebouw

Het Academiegebouw aan het Domplein is het hart en het gezicht van de Universiteit Utrecht. De Aula is het oudste deel van het pand en dateert uit 1462. 

Het Academiegebouw van de universiteit van Utrecht kent een roerige ontstaansgeschiedenis. De universiteit was sinds de oprichting in 1636 gevestigd in de kruisgang en de kapittelzaal van de Domkerk, waar op 23 januari 1579 de Unie van Utrecht werd ondertekend. Voor het 250-jarig bestaan van de universiteit in 1886 wilde men een representatief gebouw aan de universiteit schenken. De bouw werd echter uitgesteld door een fiks meningsverschil over de bouwstijl. Architect Pierre Cuypers, die vanaf 1875 de Pandhof van de Domkerk restaureerde, was samen met de invloedrijke Victor de Stuers van mening dat het nieuwe gebouw in neogotische stijl opgetrokken moest worden. Hoogleraar bouwkunde Eugen Gugel en architect (en de latere directeur gemeentewerken) Ferdinand Nieuwenhuis vonden dat een universiteitsgebouw moest verwijzen naar de Griekse beschaving en het humanisme. Het universiteitsgebouw kon volgens hen daarom beter in neorenaissancestijl worden ontworpen. Na een jarenlange discussie werd besloten het gebouw in neorenaissancestijl te bouwen en in 1891 kon de bouw eindelijk van start gaan. Naar verluidt was minister van Binnenlandse Zaken Johannes Tak van Poortvliet hier dermate door gegriefd, dat hij Joseph Cuypers (de zoon van Pierre) opdracht gaf de uitbundige neogotische toegangspoort van de Pandhof te bouwen.  

Op 18 september 2010 goot Simon Laudy op het Domplein de Anna Maria van Schurman-klok, verwijzend naar de eerste vrouwelijke student van Nederland. Zowel Van Schurman als Laudy hadden aan de straat Achter de Dom gewoond, hetgeen de link tussen de naamgever en de gieter een extra lading geeft. Deze klok werd op initiatief van het Utrechts Klokkenluiders Gilde gegoten en geschonken aan de universiteit vanwege het 375-jarig bestaan. De klok hangt in het torentje van het universiteitsgebouw en wordt onder andere geluid op 26 maart, de Dies Natalis (oprichtingsdag) van de universiteit.

“Anna Maria van Schurman-klok”

Klokgegevens

Diameter : 389 mm.
Gewicht : 42 kg.
Slagtoon : cis3
Slaglijn : 290 mm.
Slagring : 32 ½ mm.

Klankanalyse   (Laudy/SvGeuns 9 febr. 2011)

Grondtoon :   cis2 -23
Priem :           cis3 -22
Terts :              e3  -15
Kwint :         gis3 +52
Octaaf :          cis4  -2  

Zweving in klank te horen over de kwartieren : medaillons als oorzaak. Slaat de klok straks gewoon aan dan wordt er geen zweving meer gehoord.

Opschriften en overige sier

Opschrift in handgesneden Laudy-letters op faussure :
+  o  ,  utreght . lieve stadt hoe soud ick u vergeeten

Opschrift op schouder :
+  laudy me fecit domplein anno domini mmx

Op voorzijde medaillon met beeltenis-zelfportret, daarom heen :
anna maria van schurman

Op achterzijde medaillon van de Universiteit Utrecht met voor/ achter :
1636   ( medaillon )  2011

Bijzonderheid : 

Op 18 september 2010 (omstreeks 23.00uur) werd de klok op het Domplein (derde schiptravee hoofdbeuk) onder leiding van klokkengieter Simon Laudy door Kobus Niebuur en Sjoerd van Geuns gegoten. Direct daarna luidden de Domklokken   Baptista, Maria, Martinus én Magdalena  tegelijk werd door het koor Veni Creator gezong in de tonen van de luidende klokken.

De smeltoven werd in de middag gebouwd, en onder klokgelui van Baptista, Magdalena, Agnes Minor en Poncianus ontstoken door Sander Laudy 11 jaar. Het vuur werd in de Crypte van de Pieterskerk gehaald en door een cortege van dames begeleid langs Voetsiusstraat,  Achter den Dom 8  (woonhuis Anna Maria van Schurman)  v.v. Achter den Dom 26  ( geboortehuis klokgieter Laudy )  Pausdam, Trans, Korte Nieuwstraat naar Domplein. De oven brandde om 19.10uur, om 22.50 uur kon worden gegoten.

Voor het eerst sinds eeuwen werd er weer een klok binnen de Utrechtse veste gegoten !

2016SvGeuns
(foto W vd Hulst)

Voor een externe beschrijving van de gieting zie hier.

 

Wil je ook de klokken van Utrecht luiden? Word hier lid van het Utrechts Klokkenluiders Gilde

Meer informatie Utrecht Time Machine
Gebruiker(s) Universiteit Utrecht
Monumenten nummer  514264
Locatie Zie hier
Opmerking
Opmerking
Hoe zou je deze pagina willen beoordelen?
Heb je een opbouwende opmerking?
Volgende
Laat je e-mailadres achter als we contact met je mogen opnemen over je feedback
Terug
Inzenden
Bedankt voor het achterlaten van je opmerking!